inne

Dyktanda czyli w jaki sposób wujek Staszek wówczas Michasia – dziś Michała – uczył pisać bez błędów.

Jest to zbiorek utworów z zupełnie innej rzeczywistości. Powstał w roku 1970 jako pomoc w nauce ortografii, sporządzona dla siostrzeńca żony pisarza, Michała Zycha. Dyktanda, przedrukowane po raz pierwszy w roku 2001 ze starego brulionu, są pełne absurdalnego dowcipu, stanowią też erupcję fantastycznej, czasem okrutnej wyobraźni i można je porównać z rysunkami i tekstami klasyka czarnego humoru, Rolanda Topora.

Fascynująca korespondencja dwóch luminarzy polskiej literatury, Stanisława Lema ze Sławomirem Mrozkiem, dokumentuje wieloletnią przyjaźń pisarzy, zdradza kulisy powstawania ich najważniejszych utworów, jest wreszcie "dokumentem epoki w całym jej nieposkładaniu: wielkość towarzyszy tu głupstwu, intelektualna błyskotliwość – absurdom codzienności, osobiste wyznania – nieuniknionym przemilczeniom, którym patronują czujnie służby specjalne". (ze wstępu prof. Jerzego Jarzębskiego)

Kraków 2011

Wydawca: Wydawnictwo Literackie
ISBN 83-08-03343-1
stron: 715
cena: 59,90 PLN

 Rasa drapieżców, ostatnia książka Stanisława Lema, zamknięta tekstem, który powstał w lutym 2006, tworzy fascynującą kronikę wydarzeń dwóch minionych lat – tak jak je widział wielki pisarz, do końca z niesłabnącą uwagą i pasją śledzący sprawy świata.

Nie był nigdy chłodnym obserwatorem, żywo obchodziło go wszystko, co działo się zarówno na wielkiej scenie ziemskiego globu, jak i na polskim podwórku. Pisał o wojnie w Iraku i zamachach terrorystycznych, o szaleństwach żywiołów i głupocie polityków, o młodej polskiej literaturze i pisarzach zapomnianych. Są tu także dwa pożegnania: Czesława Miłosza i Jana Pawła II; dziś Rasę drapieżców czyta się jak pożegnanie z autorem Solaris. Pożegnanie i ostatnią z Nim rozmowę.

Jako 16 tom Kolekcji Gazety Wyborczej ukazał się "Sknocony kryminał", po raz pierwszy publikowany drukiem tekst powieści kryminalnej Lema, napisanej pod koniec lat pięćdziesiątych:

"prawdziwym zaskoczeniem dla znawców twórczości Lema może być odkryta w jego papierach niedokończona powieść kryminalna o cechach klasycznego "czarnego" romansu detektywistycznego w stylu Dashiella Hammetta lub Raymonda Chandlera. Bohater powieści jest działającym w Nowym Jorku prywatnym detektywem, któremu nie najlepiej się powodzi i który w pewnej chwili otrzymuje zlecenie od pewnego człowieka nazwiskiem Washer, z którym ma się spotkać na cmentarzu, przy grobie niedawno zmarłego Cyryla Maystersa. Jednak gdy detektyw zjawia się w miejscu spotkania, znajduje zleceniodawcę w jego samochodzie – martwego. Staje się to wstępem do całej serii emocjonujących wydarzeń: detektyw próbuje rozwikłać zagadkę śmierci Maystersa, bogatego przyjaciela zleceniodawcy, który zmarł w prywatnej klinice, zostawiając spadek pewnej fundacji". (z posłowia Jerzego Jarzębskiego)

artykuł Wojciecha Orlińskiego w "Gazecie Wyborczej"

Oprócz kryminału, tom będzie zawierał:

• jednoaktówkę Korzenie na temat Stalina,
• Dyktanda - "najzabawniejsze utwory napisane przez Lema"
• płytę DVD z kultowym serialem

Obszerny zbiór listów z lat 1972 – 1987, adresowanych do wybitnego amerykańskiego tłumacza i lemologa. Większość listów powstała w latach 70-tych: dla Lema był okres stabilizacji zawodowej i wyśmienita okazja do podsumowań. Stanisław Lem osiąga sukces poza granicami bloku socjalistycznego. Krok po kroku podbija Zachód. Głównym tematem listów pisanych do Michaela Kandla jest właśnie ów sukces. Autor "Solaris" szczegółowo, czasem poważnie, a czasem w zabawny sposób opowiada o swoich zmaganiach z nie do końca uczciwymi wydawcami, czytelnik dopuszczony jest do tajemnic, które wcześniej nie wychodziły na światło dzienne.

Korespondencja z Kandlem to opowieść o sukcesie, o tym, jak nie sprzeniewierzając się intelektualnej rzetelności i artystycznej doskonałości, można coraz wyżej podnosić poprzeczkę, a jednocześnie nie rezygnować z milionów odbiorców, sławy wśród elit i nawet – z pieniędzy, które przychodzą nieco później, ale w ilościach więcej niż zadowalających. Opowieść Lema nie jest jednak radosna: to wszystko dzieje się w jednostkowym życiu, które wypełnione jest chorobami, rozczarowaniami, stopniowym osłabieniem wiary w potrzebę twórczości. Zarazem pojedynczy ludzie i całe społeczeństwa obnażają swe najgorsze cechy, historia wciąż zawodzi oczekiwania, zagadki świata nie znajdują definitywnych rozwiązań, a w miejsce Boga-opiekuna ludzkości, w którego nie sposób uwierzyć, wchodzi pustka daremnie szukająca wypełnienia.
Jerzy Jarzębski

Opowieść o lwowskim dzieciństwie, wojennej młodości, początkach pisarskiej drogi i pierwszych podróżach, zilustrowana fotografiami z archiwum rodzinnego, przechodzi niepostrzeżenie w refleksję o świecie schyłku minionego wieku, o szansach i zagrożeniach, jakie niesie rozwój biotechnologii, o błędnych drogach kultury, o problemach Polski i przyszłości całego naszego globu. W rozmowie Stanisława Lema z Tomaszem Fiałkowskim, której konwencja skłania do bezpośredniości i wyostrzenia sądów, znalazły odbicie współczesne lęki, irytacje i nadzieje, dylematy etyczne i spory polityczne, ukazane przez pryzmat indywidualnej biografii wielkiego pisarza.

Nowe, znacznie poszerzone i uaktualnione wydanie rozmów ze Stanisławem Lemem, które ukazały się w 1987 roku. Tako rzecze... Lem wzbogacono o nowe rozdziały - rozmowy przeprowadzone w 2001 roku, po ataku terrorystycznym na USA, a więc w całko­wicie zmienionej sytuacji politycznej świata. Przywrócono wreszcie fragmenty, które nie mogły ukazać się pierwotnie z powodu ingerencji cenzury (np. poświęcone wspomnieniom lwowskim z okresu okupacji sowieckiej oraz dotyczące stanu wojennego).
  Autor Solaris przedstawia tu swe poglądy i szczegóły biografii. Mówi o dzieciństwie i młodości; o fascynacjach oraz rozczarowa­niach lekturowych i filmowych; o historii i „drugim dnie" własnych książek; o problemach współczesności, których dostarcza rozwi­jająca się coraz szybciej nauka - jak zawsze żywo, przenikliwie i dalekowzrocznie.