UWAGA! Ten serwis używa cookies i podobnych technologii.

Brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to. Czytaj więcej…

Zrozumiałem

Serwis lem.pl używa informacji zapisanych za pomocą cookies (tzw. „ciasteczek”) w celach statystycznych oraz w celu dostosowania do indywidualnych potrzeb użytkowników. Ustawienia dotyczące cookies można zmienić w Twojej przeglądarce internetowej. Korzystanie z niniejszego serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci końcowego urządzenia. Pliki cookies stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika i przeznaczone są do korzystania z serwisu lem.pl

1 1 1 1 1 Rating 4.50 (24 Votes)

Image

Zagadka zawiera te spośród opowiadań Lema, które nie należą do żadnych uporządkowanych cykli. Nie są to jednak utwory marginalne: niektóre z nich — jak Maska czy Pamiętnik — należą wręcz do najważniejszych, jakie Lem napisał. Pytania zadawane w tych opowieściach — o naturę Bytu i świadomości — to pytania fundamentalne, na które każdy z nas musi próbować odpowiedzieć, jeśli chce żyć autentycznie, rozumieć siebie i świat.

 

Image

W Non serviam wypowiedziałem żartobliwie i ryzykownie tezę, która zafascynowała amerykańskich specjalistów od komputerów i sztucznej inteligencji, że świadomość jest efektem ogromnych napięć i sprzeczności, że jej powstanie jest swoistym wybiegiem — nasadzeniem "czapki" tam, gdzie żadnej jednolitości nie ma. Świadomość w rzeczywistości jest korkiem pływającym na wzburzonych falach emocji i zaburzeń, które od spodu próbują ją tak czy inaczej ukierunkować, podczas gdy ona próbuje być zawiadowczynią tych wszystkich procesów. Czy tak jest istotnie? Nie mam pojęcia. To bardzo zuchwała hipoteza.

1 1 1 1 1 Rating 4.68 (25 Votes)

    Ojciec Cynkan, Doctor Magneticus, siedział w swej celi i poskrzypując, gdyż umyślnie się nie maścił gwoli umartwienia, studiował komentarz Chlorfantego Omnickiego, mając na uwadze słynny ustęp szósty „O stworzeniu robotów”. Doszedł właśnie końca wersetu o zaprogramowaniu Wszechrzeczy i wodził w skupieniu wzrokiem po kartach, pokrytych barwnymi iluminacjami, wyjawiającymi, jak Pan, szczególnie upodobawszy sobie wśród metali żelazo, tchnął w nie ducha, gdy do celi wszedł cicho Ojciec Chlorjan i stanął skromnie u okna, nie chciał bowiem przeszkadzać znakomitemu teologowi w medytacjach.

1 1 1 1 1 Rating 3.67 (3 Votes)

    Opowiadania Lema powstawały zawsze poddane dwu odmiennym rytmom: „po kolei” rodziły się fabuły różnego rodzaju, oparte o odmienne pomysły i literackie konwencje: „Pirxjady” obok kolejnych odcinków Dzienników gwiazdowych, bajeczne awantury Trurla i Klapaucjusza obok fikcyjnych recenzji czy wstępów do nie istniejących książek. Rządząca tym procesem zasada różnorodności powoływała do istnienia tomy śpiewające w różnych tonacjach naraz: Sezam, Inwazję z Aldebarana, Księgę robotów, Noc księżycową, Bezsenność, Powtórkę, Maskę.

Opowiadania zawarte w niniejszym tomie po raz pierwszy ukazały się:

  • Szczur w labiryncie: pierwodruk "Przekrój" 1956, druk w zbiorze opowiadań Dzienniki gwiazdowe, 1957
  • Inwazja: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959
  • Przyjaciel: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959
  • Inwazja z Aldebarana: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959
  • Ciemność i pleśń: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959
  • Młot: w zbiorze Inwazja z Aldebarana, 1959
  • Formuła Lymphatera: w zbiorze Księga robotów, 1961
  • Pamiętnik: w zbiorze Noc księżycowa, 1963
  • Prawda: w zbiorze Niezwyciężony i inne opowiadania, 1964)
  • Maska: w zbiorze Maska, 1976)
  • Sto trzydzieści siedem sekund: w zbiorze Maska, 1976
  • Zagadka: w zbiorze Pożytek ze smoka, 1993
  • Materac: w zbiorze Zagadka, 1996

Zestawienie powyższych opowiadań zostało wydane w 1996 roku pod tytułem Zagadka przez oficynę Interart oraz w 2003 roku przez Wydawnictwo Literackie - jako dwudziesty trzeci tom Dzieł zebranych Stanisława Lema, pod redakcją Jerzego Jarzębskiego.