Żaden pisarz nie potrafiłby swobodnie poruszać się wśród tylu stylów i gatunków literackich, a zatem Stanisław Lem nie istnieje — uznał przed laty Philip K. Dick. Dwadzieścia utworów zawartych w niniejszym tomie zdaje się potwierdzać jego tezę. Opowiadania powstałe na przestrzeni niemal czterdziestu lat sprawiają wrażenie, jakby rzeczywiście nie mogły wyjść spod pióra tylko jednego pisarza. Choć mają i cechę wspólną: zdecydowana większość podszyta jest gorzką ironią. Z jej obecności tak autor tłumaczył się przyjacielowi i tłumaczowi Michaelowi Kandlowi:

Oczywiście, humor mój jest infernalny. O to właśnie szło, inaczej, myślę, lektura byłaby już nadto odpychająca. Lukier dowcipu osładza pigułkę tylko w momencie jej połykania, potem pozostaje gorycz, której, nie muszę chyba Pana zapewniać o tym, nie wymyśliłem sobie prywatnie, bo pochodzi ona raczej z zewnątrz, tj. ze świata, w jakim żyjemy.

list do Michaela Kandla, Kraków, 24 marca 1972

SPIS TREŚCI:

• Ogród ciemności
• Prawda
• Sto trzydzieści siedem sekund („Cyberiada”)
• Wyprawa trzecia, czyli smoki prawdopodobieństwa („Cyberiada”)
• Cezar Kouska: „De impossibilitate vitae”; „De impossibilitate prognoscendi” („Doskonała próżnia”)
• Altruizyna, czyli opowieść prawdziwa o tym, jak pustelnik Dobrycy Kosmos uszczęśliwić zapragnął i co z tego wynikło („Cyberiada”)
• Horst Aspernicus: „Der Völkermord. I. Die Endlösung als Erlösung. II. FremdkörperTod” („Prowokacja”)
• J. Johnson and S. Johnson: „One human minute” („Prowokacja”)
• Alfred Zellermann: „Gruppenführer Louis XVI” („Doskonała próżnia”)
• Ananke („Opowieści o pilocie Pirxie”)
• Wyprawa szósta, czyli jak Trurl i Klapaucjusz demona drugiego rodzaju stworzyli, aby zbójcę Gębona pokonać („Cyberiada”)
• Bajka o trzech maszynach opowiadających króla Genialona („Cyberiada”)
• Reginald Gulliver: Eruntyka. („Wielkość urojona”)
• Podróż jedenasta („Dzienniki gwiazdowe”)
• Podróż ósma („Dzienniki gwiazdowe”)
• Podróż dwudziesta druga („Dzienniki gwiazdowe”)
• Podróż siódma („Dzienniki gwiazdowe”)
• Kobyszczę („Cyberiada”)
• Powtórka („Cyberiada”)
• Czarne i białe

Czytaj dalej →